Opis podatkovne zbirke
V tej analizi smo uporabili podatke španske študije PREDIMED, ki se je začela izvajati v letu 2003 in se je nadaljevala do leta 2010. Namen študije je bil raziskati vpliv mediteranske diete na zdravje ljudi. V tej analizi smo iz študije izbrali 6324 udeležencev, kar predstavlja 85% celotne zbirke. Osnovni namen študije je bil pokazati, ali mediteranska dieta zmanjša pojav srčno-žilnih bolezni. V ta namen so razdelili udeležence na tri skupine: kontrolno skupino ter dve skupini z različnima tipoma mediteranske diete.
V naši analizi uporabljamo te podatke za demonstracijo osnovnih opisnih statistik in statistične analize razlik med skupinami.
Metodologija
Izdelana je statistična analiza za ugotavljanje statistično značilnih razlik med obravnavanimi skupinami. Opisna statistika skalarnih spremenljivk je podana v obliki povprečij in standardnih odklonov v primeru normalno porazdeljenih podatkov oziroma v obliki mediane in med-kvartilne razdalje, ki je podana kot interval med 1. in 3. kvartilom v oglatih oklepajih v primeru ne-normalno porazdeljenih podatkov. Če je opisna statistika skalarne spremenljivke prikazana kot povprečje (std) je normalno porazdeljena, v primeru prikaza mediana [1.kvartil, 3.kvartil] pa gre za ne-normalno porazdeljeno skalarno spremenljivko. Kategorijske spremenljivke so predstavljene v obliki frekvenc in relativnih deležev.
Uporabljeni so bili naslednji statistični testi za ugotavljanje razlik med kontrolno in testno skupino. V primeru analize dveh vzorcev smo v primeru normalno porazdeljenih spremenljivk uporabili T-test neodvisnih vzorcev, v primeru ne-normalno porazdeljenih spremenljivk pa Mann-Whitney-jev U-test. Za ugotavljanje, ali so podatki normalno porazdeljeni ali ne, uporabljamo Shapiro-Wilkov test. Pri analizi treh skupin v primeru skalarnih spremenljivk uporabljamo analizo variance ANOVA v primeru normalno porazdeljenih spremenljivk ali pa Kruskal-Wallisov test v primeru podatkov, ki niso normalno porazdeljeni. V primeru kategorijskih spremenljivk uporabljamo chi2-test. Meja za statistično značilnost je postavljena pri p < 0.05.
Analiza dveh skupin
| skupaj | kontrolna skupina | medit. dieta | p | |
|---|---|---|---|---|
| N=6324 | N=2042 | N=4282 | ||
| spol: | 0.004 | |||
| Ž | 2679 (42.4%) | 812 (39.8%) | 1867 (43.6%) | |
| M | 3645 (57.6%) | 1230 (60.2%) | 2415 (56.4%) | |
| starost | 67.0 [62.0;72.0] | 67.0 [62.0;72.0] | 66.0 [62.0;71.0] | 0.003 |
| kajenje: | 0.371 | |||
| nekadilec | 3892 (61.5%) | 1282 (62.8%) | 2610 (61.0%) | |
| kadilec | 858 (13.6%) | 270 (13.2%) | 588 (13.7%) | |
| bivši kadilec | 1574 (24.9%) | 490 (24.0%) | 1084 (25.3%) | |
| ITM | 29.8 [27.2;32.5] | 30.0 [27.5;32.8] | 29.6 [27.1;32.3] | <0.001 |
| obseg pasu | 100 [93.0;107] | 101 [94.0;108] | 100 [93.0;107] | 0.028 |
| razmerje obseg pasu-višina | 0.63 [0.58;0.67] | 0.63 [0.59;0.68] | 0.62 [0.58;0.67] | <0.001 |
| visok krvni tlak: | 0.152 | |||
| ne | 1089 (17.2%) | 331 (16.2%) | 758 (17.7%) | |
| da | 5235 (82.8%) | 1711 (83.8%) | 3524 (82.3%) | |
| diabetes: | 0.993 | |||
| ne | 3322 (52.5%) | 1072 (52.5%) | 2250 (52.5%) | |
| da | 3002 (47.5%) | 970 (47.5%) | 2032 (47.5%) | |
| dislipidemija: | 0.987 | |||
| ne | 1746 (27.6%) | 563 (27.6%) | 1183 (27.6%) | |
| da | 4578 (72.4%) | 1479 (72.4%) | 3099 (72.4%) | |
| družinska zgodovina CHD: | 0.996 | |||
| ne | 4895 (77.4%) | 1580 (77.4%) | 3315 (77.4%) | |
| da | 1429 (22.6%) | 462 (22.6%) | 967 (22.6%) | |
| hormonska terapija: | 0.989 | |||
| ne | 5564 (98.3%) | 1811 (98.3%) | 3753 (98.3%) | |
| da | 97 (1.71%) | 31 (1.68%) | 66 (1.73%) | |
| dietni indeks | 9.00 [7.00;10.0] | 8.00 [7.00;10.0] | 9.00 [8.00;10.0] | <0.001 |
| čas do dogodka (v letih) | 4.79 [2.86;5.79] | 4.16 [2.72;5.62] | 4.90 [2.97;5.83] | <0.001 |
| srčni infarkt, kap, drugo: | 0.038 | |||
| ne | 6072 (96.0%) | 1945 (95.2%) | 4127 (96.4%) | |
| da | 252 (3.98%) | 97 (4.75%) | 155 (3.62%) |
Analiza treh skupin
| skupaj | kontrolna skupina | medit. dieta 1 | medit. dieta 2 | p | |
|---|---|---|---|---|---|
| N=6324 | N=2042 | N=2100 | N=2182 | ||
| spol: | <0.001 | ||||
| Ž | 2679 (42.4%) | 812 (39.8%) | 968 (46.1%) | 899 (41.2%) | |
| M | 3645 (57.6%) | 1230 (60.2%) | 1132 (53.9%) | 1283 (58.8%) | |
| starost | 67.0 [62.0;72.0] | 67.0 [62.0;72.0] | 66.0 [62.0;71.0] | 67.0 [62.0;72.0] | 0.003 |
| kajenje: | 0.444 | ||||
| nekadilec | 3892 (61.5%) | 1282 (62.8%) | 1259 (60.0%) | 1351 (61.9%) | |
| kadilec | 858 (13.6%) | 270 (13.2%) | 296 (14.1%) | 292 (13.4%) | |
| bivši kadilec | 1574 (24.9%) | 490 (24.0%) | 545 (26.0%) | 539 (24.7%) | |
| ITM | 29.8 [27.2;32.5] | 30.0 [27.5;32.8] | 29.5 [27.0;32.2] | 29.7 [27.2;32.4] | <0.001 |
| obseg pasu | 100 [93.0;107] | 101 [94.0;108] | 100 [93.0;107] | 100 [93.0;107] | 0.085 |
| razmerje obseg pasu-višina | 0.63 [0.58;0.67] | 0.63 [0.59;0.68] | 0.62 [0.58;0.66] | 0.62 [0.58;0.67] | <0.001 |
| visok krvni tlak: | 0.249 | ||||
| ne | 1089 (17.2%) | 331 (16.2%) | 362 (17.2%) | 396 (18.1%) | |
| da | 5235 (82.8%) | 1711 (83.8%) | 1738 (82.8%) | 1786 (81.9%) | |
| diabetes: | 0.017 | ||||
| ne | 3322 (52.5%) | 1072 (52.5%) | 1150 (54.8%) | 1100 (50.4%) | |
| da | 3002 (47.5%) | 970 (47.5%) | 950 (45.2%) | 1082 (49.6%) | |
| dislipidemija: | 0.423 | ||||
| ne | 1746 (27.6%) | 563 (27.6%) | 561 (26.7%) | 622 (28.5%) | |
| da | 4578 (72.4%) | 1479 (72.4%) | 1539 (73.3%) | 1560 (71.5%) | |
| družinska zgodovina CHD: | 0.581 | ||||
| ne | 4895 (77.4%) | 1580 (77.4%) | 1640 (78.1%) | 1675 (76.8%) | |
| da | 1429 (22.6%) | 462 (22.6%) | 460 (21.9%) | 507 (23.2%) | |
| hormonska terapija: | 0.850 | ||||
| ne | 5564 (98.3%) | 1811 (98.3%) | 1835 (98.4%) | 1918 (98.2%) | |
| da | 97 (1.71%) | 31 (1.68%) | 30 (1.61%) | 36 (1.84%) | |
| dietni indeks | 9.00 [7.00;10.0] | 8.00 [7.00;10.0] | 9.00 [8.00;10.0] | 9.00 [8.00;10.0] | <0.001 |
| čas do dogodka (v letih) | 4.79 [2.86;5.79] | 4.16 [2.72;5.62] | 4.72 [2.80;5.76] | 5.02 [3.41;5.88] | <0.001 |
| srčni infarkt, kap, drugo: | 0.064 | ||||
| ne | 6072 (96.0%) | 1945 (95.2%) | 2030 (96.7%) | 2097 (96.1%) | |
| da | 252 (3.98%) | 97 (4.75%) | 70 (3.33%) | 85 (3.90%) |
Rezultati analiz
V tem primeru smo želeli pokazati, kako se izvede primerjalno statistično analizo dveh ali več skupin, ne ukvarjamo pa se z zaključki raziskave na podlagi pridobljenih rezultatov.